Sosyal medya ile internet herkesin rahatça fikir beyan ettiği ve kolaylıkla hakaret edip kişilik haklarına saldırabildiği yerdir. Spam veya şikayet gibi denetim mekanizmaları olsa da bu yeterli değildir. Sosyal medya sağlayıcıları tarafından getirilen bu tedbirlerin kanuni bağlayıcılığı olmadığı gibi hesap sahibi yeni bir kullanıcı adı veya hesap ile tekrardan sisteme giriş yapabilir. Hakarete ve kişilik haklarına saldırıya devam eder. Bu gibi durumlarda avukat yardımı ile sorunu çözmek en iyisidir. Sosyal medyada hakaret eden kişinin kimlik bilgilerine ulaşılması güç olduğundan şikayet edip kimlik tespiti sağlanmalıdır.
Yazılı ve görsel basın veya sosyal medya üzerinden kişilik haklarına karşı yapılan saldırı manevi tazminat ödenmesine de neden olur. Facebook, X, Instagram, TikTok, Youtube ve Whatsapp gibi uygulamalar üzerinden küfür, tehdit ve hakaret edilmesi hukuki ve cezai sorumluluk doğurur. Hakimden manevi tazminata hükmetmesi istenebilir. İnternet veya sosyal medya üzerinden kişiliğe saldırı fiilinin gerçekleşmesi sadece özel hukukun konusunu oluşturmaz. Aynı zamanda ceza yargılamasını da ilgilendirir. Paylaşım türü ve kapsamına göre, mağduriyetin kişilik haklarında yol açtığı kayba ilişkin istemde bulunulabilir. Manevi tazminata ilişkin istemler Türk Borçlar Kanunu’ndan kaynaklanır. Kanunda açıkça belirtildiği üzere manevi tazminatın yanında saldırıyı kınayan karar verilmesi ve bu kararın yayınlanması uygundur.
IP adresi ve sunucu sayesinde sosyal medyada hakaret suçunda koruma tedbirleri ile tazminat talepleri istenebilir. Hakaretin sürekliliği ve kişilik haklarında yol açtığı zararlara göre istemler değişir. Alenen işlenme ve internetin aracı olarak kullanılması sorumluluğun artmasına yol açar. Kişilik hakları zedelenen kişi hukukun verdiği tüm yetkileri kullanarak haksızlığın önlenmesini durdurabilir. Saldırının önlenmesini sağlamak için avukatınızla iletişime geçin. Bu suçun sosyal medyada işlenmesi nitelikli hale sebebiyet verdiğinden ağır tedbirler alınmasını da isteyebilirsiniz. Saldırının sürekliliğinin devam etmesi halinde hakim makul ve etkili tedbirlere karar verebilecektir.
Sosyal Medyada Hakaret Suçunda Koruma Talebi
Sosyal medyanın geniş kullanıcı ağının olması internette yapılan hakaretler için koruyucu tedbirlerin alınmasını zorunlu kılar. İnternet veya sosyal medya aracı kılınarak işlenen hakaret suçu çok geniş kitlelere ulaşabilir. Kişinin itibarı, sosyo-ekonomik durumu ve diğer değişkenler hakaret sebebiyle istenen tazminatın miktarını da belirleyecektir. Hakaret edilen mağdur kişilik haklarının zarar gördüğünü belirtip şartlara uygun hukuki yolları tüketebilir. Avukat değilseniz bu konuda geniş çaplı bilginizin olması mümkün değildir. Avukatların sosyal medyada hakaret suçuna ilişkin aldırdığı tedbirler ve başvurduğu yöntemler farklı kanunlardan kaynaklanır. Vatandaşların bu konularda bilgisinin olmaması haklarını tam olarak koruyamamasına yol açacaktır.
Mağduriyetin artmaması için koruma talebi gibi koruyucu tedbirler alınması zorunludur. Kişilik hakları zedelenen ve tehlike altında olanlar koruyucu tedbirlerle saldırıların önlenmesini amaçlar. Kendisine sosyal medyada hakaret edilen Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurularak erişim engeli isteyebilir. Erişim engeli ile kişilik hakları bir nebze olsa da koruma altına alınabilecektir. Avukatınız gerekli tüm hukuki süreçleri yöneterek hakaretten en az şekilde etkilenmenizi sağlar. Mağduriyeti azaltmak, mağduru psikolojik ve sosyal açıdan korumak için haklarınızı kullanmaktan çekinmeyin. Zarar görmemek ve karşılıklı hakaret nedeniyle hakkınızda işlem yapılmaması için avukat desteğini önemseyin.
Sosyal medyada hakaret suçunda koruma talebi aşağıdaki istemlerden oluşur.
Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurularak habere erişim engelinin getirilmesi
Sulh Ceza Hakimliği’ne yapılan başvuru ile içeriğin kaldırılması kararı
Belirli sosyal medya platformlarına erişimin kısıtlanması
Failin mağdurla iletişim kurmasının engellenmesi için tedbirler konulması
Failin sosyal medya hesaplarının kapatılması
Failin denetim altına alınması
Sulh Ceza Hakimliği mağduriyetin boyutuna ve açıkça sunulan gerekçelere göre bu konuda değerlendirme yapar. Değerlendirme sonucunda mağduru haklı görürse habere veya içeriğe erişim engeli getirir. Sosyal medyada hakaret çeşitli şekillerde gerçekleşebildiğinden kapsam talepte belirlenebilir. Hakaret sürekli şekilde devam ediyorsa mağdurun korunması için acele edilmek zorundadır. Karar ne kadar kısa sürede aldırılırsa erişim sağlanması da güçleşir.
Mağdur psikolojik olarak rahatsız hissediyorsa gerekli tedbirleri aldırma hususunda Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurmalıdır. Hazırlanan dilekçe kapsamı hakimliğin istem doğrultusunda karar vermesini sağlar. Sosyal medya platformuna erişimin engellenmesi de gündemde olsa da bu düşük bir ihtimaldir. Hakim karar verirken kamuya yararı ve kişilik haklarının korunmasını birlikte değerlendirir. O nedenle hakimler karar verirken olayı her yönü ile istem doğrultusunda değerlendirir. Devam eden hakaret filini önlemek için geçici önlemler istenebilir. Uzlaşma kapsamındaki suç olması sebebiyle hakimlik, karar verirken mağdurun tavrını da önemser. İstemlerinizi sıralayıp kişilik haklarına saldırıyı önlemek için uygun kararı aldırabilirsiniz. Avukat ile kendinizi temsil ettirmeniz mağduriyetinizi azaltır. Avukatınız tüm işlemleri ivedilikle talep eder. Sosyal medyada hakaretin olası sonuçları ve mağduriyete etkisi hakkında bilgi sahibidir. Kişilik haklarına yapılan saldırı daha da büyümesin diye delillerle birlikte gerekçeli olarak istemde bulunur.
Sosyal Medya Üzerinden Hakaret Suçu Ve Manevi Tazminat
Sosyal medyada yayınlanan içerik, video ve yorumlar kişilik haklarına saldırı oluşturabilir. Fail, IP adresinden tespit yapılamayacağı veya suç duyurusunda bulunulamayacağını düşünür. Ancak sosyal medya üzerinden hakaret suçu tespiti kolaylıkla yapılabilir. Cezai ve hukuki süreç avukat aracılığı ile sürdürülebilir.
Hakaret suçu her ne kadar ceza yargılaması konusu olsa da Türk Borçlar Kanunu’na göre zararın tazmin edilmesi mümkündür. TBK madde 58 bu tazminat talebinin dayanağını oluşturur. Kişilik hakkı zedelenen kişi aşağıdaki hükme dayanarak ve delilleri sunarak manevi tazminata hak kazanabilir.
Türk Borçlar Kanunu madde 58’e göre; “Kişilik hakkının zedelenmesinden zarar gören, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat adı altında bir miktar para ödenmesini isteyebilir. Hâkim, bu tazminatın ödenmesi yerine, diğer bir giderim biçimi kararlaştırabilir veya bu tazminata ekleyebilir; özellikle saldırıyı kınayan bir karar verebilir ve bu kararın yayımlanmasına hükmedebilir.’’
Kanun koyucu sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen hakaret suçunu nitelikli hal olarak belirlemiştir. Alenen ve birden fazla kişi tarafından görülmesi bu suçun nitelikli halinin işlendiğinin kanıtıdır. Sosyal medya ve internet aracılığı ile işlenen suçu görme ihtimali olmaya kişilerin bile hakarete şahit olması kolaylaşır. Mağdurun zararını artıracak bu durum tazminat miktarını da yükseltmelidir. Ceza hukukuna göre suçun aleni olarak işlenmesi cezada 1/6 oranında artırıma neden olurken aynı şekilde hukuk mahkemesinde de aynı sonucu doğurmalıdır. O yüzden avukatınız sosyal medyada hakaret suçu işlenmesi nedeniyle iyi bir tazminat miktarı belirlemelidir.
İnternet üzerinden hakaret suçunda ispat hususu maddi tazminat talebini de etkiler. Sosyal medya uygulamalarında, yorum yapıldığında veya içerik paylaşıldığında IP adresi üzerinden adres erişimi sağlanacaktır. Failin konum bilgisine ulaşabilinecektir. Fail hakkında başkaca bilgiye ulaşılması mümkün değilse avukatınız gerekli ispat sürecini yönetecektir. Mağdurun kim olduğunun tahmin edilmesi ve adres bilgileri paylaşılarak tespit yapılması da mümkündür. Bu tür suçlarda failin tespiti için IP adresi belirleyici etkendir.
Sosyal medyadan hakaret içerikli paylaşım yapılması durumunda ilk olarak ekran fotoğrafı alınmalıdır. Yorumlar veya içerikler kayda alındıktan sonra ispat süreci için avukatınız gerekli yerlerden talepte bulunacaktır. Maddi tazminat istemi hukuk davasının konusu olduğundan sosyal medyada hakaret suçu mağduru olduğunuzu ispat etmeniz gerekir. Aksi halde tazminata hükmedilmez. Dava dilekçesinde olay detaylı anlatılıp yorumlar, fotoğraflar ve varsa video ile diğer deliller eklenmelidir. Bunlar açıkça ceza veya tazminat verilmesine şüphe olmayacak şekilde dilekçeye eklenmelidir.
Davada manevi tazminat istemi dışında talep edilen hukuki korumalar Medeni Kanun’dan kaynaklanır. Sosyal medyada hakaret suçu söz konusu ise Türk Borçlar Kanunu, Medeni Kanun ve Türk Ceza Kanunu ilgili olaya uyarlanır. Bu kanunlarda yazılı hükümleri bulmak ve hukuki süreci yönetmek kolay olmadığından işini bilen avukatla anlaşabilirsiniz. Saldırıda bulunanlara karşı talep istemi açıkça ifade edileceğinden kısa sürede tedbir ile manevi tazminat alabilirsiniz.
Sosyal medyada hakaret suçunda mağdur şikayet ettikten sonra şikayetten vazgeçme hakkını da kullanabilir. Şikayete bağlı suç olan hakarette mağdurun şikayetini geri çekmesi ceza davasının düşmesine neden olur. Şikayet yapıldığı ve tarafların sulh olduğu süreç değerlendirilerek karar verilir. Sanık, mağdurun şikayetten vazgeçmesini tehditle veya korkutarak sağladıysa davanın düşmesine karar verilmesi değerlendirilebilir.
Hakaret suçunda vazgeçmenin usulü yoktur Soruşturma veya kovuşturma aşamasında, herhangi bir zaman diliminde şikayetten vazgeçilebilir. Şikayet dilekçesi veren mağdur, bu dilekçeyi geri çekebileceği gibi kovuşturmada yazılı veya sözlü olarak dile getirebilir. Davanın sona ermesini ve suç işleyenin ceza almamasını sağlayan şikayetten vazgeçme failin de rızasının arandığı durumdur. Fail, mağdurun şikayetten vazgeçmesini kabul etmiyorsa yargılama devam eder. Yargılama sonunda fail hakkında mahkumiyet veya beraate karar verilebilir.
Sosyal Medya Üzerinden Hakaret Suçu Zamanaşımı
Mağdurun sosyal medyada hakarete uğraması durumunda kişilik haklarının zedelendiği için tedbirler alması süreye tabidir. Hakaret suçunda dava açma ve soruşturma yürütmede zamanaşımı geçerlidir. Şikayete ve uzlaşmaya tabi suçlardandır. Mağdur şikayet hakkını kullanmak istemiyorsa savcılık doğrudan yargılama yapamaz. Kamu görevlisine sosyal medyada hakaret suçu re’sen soruşturulabilir. O nedenle şikayetten vazgeçme bu suçta geçerli değildir.
Sosyal medyada hakarete uğrayan paylaşımı görmesine rağmen ses çıkarmıyorsa bu duruma rıza göstermiş demektir. Ancak kişilik haklarına saldırı olduğunda yasal haklarını kullanıp suç duyurusunda bulunmak istiyorsa belirli süre içinde başvuru yapmalıdır.
Sosyal medyada hakaret suçunda, hakarete uğrayan kişi 6 ay içinde savcılığa başvurmak zorundadır. Hakaret eden kişi veya iletiyi öğrendikten sonra 6 ay içinde şikayet hakkını kullanmamışsa şikayetten vazgeçmiş sayılır. 6 aylık süre hak düşürücüdür. Zamanaşımının başladığı tarih ileri ise 6 aylık süre aynı şekilde öğrenmeden itibarendir.
Hakaret suçunda şikayet için hak düşürücü süre dışında dava zamanaşımı da vardır. Basit hakaret gibi suçlarda 8 yıllık dava zamanaşımı öngörülmüştür. Suçun işlendiği tarihten itibaren 8 yıl içinde dava açılmadığı takdirde dava açılmadığında veya kesin hüküm verilmediğinde dava düşecektir. Basit hakaret suçunda öngörülen dava zamanaşımı süresi nitelikli hakaret suçunda geçerli değildir. Sosyal medyada hakaret suçu nitelikli hal olduğundan 8 yıllık zamanaşımı geçerli değildir.
Davanın niteliği ve suçun işlendiği yere göre değişmekle birlikte Asliye Ceza Mahkemeleri hakaret suçunun yargılamasını yapar. Tedbir aldırılması ise Sulh Ceza Hakimliği ile mümkündür.
Dava zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin olması bu tür suçlarda hızlı davranılması gerektiğini gösterir. O nedenle avukat tutmak size birçok açıdan kazanç sağlayacaktır. Şikayet süresinin geçmemesi ve mağdurun tüm tedbirleri zamanında alması için bu şarttır. İstanbul Zeytinburnu’nda faaliyet gösteren Gür Hukuk avukatları mağduriyetin artmaması için gerekli tüm önlemleri alır. Taleplerinizin hızlı ve kısa sürede sonuçlandırılması için sistemli bir şekilde çalışırlar. Ceza davaları ve hukuk davalarında mağduriyetinizin katlanarak artmaması için tüm aşamaları titizlikle takip ederler.