Kadın ve erkek evlilik birliği kurmadan önce veya kurduktan sonra Medeni Kanuna göre karşılıklı söz vererek aralarında anlaşma yapabilir. Bu anlaşma kadın ve erkeğin evlilik birliği süresince, boşanma aşamasında mal konusunda ayrılıklar yaşamasını engeller. Evlilik sözleşmesi olarak da bilinen mal rejimi sözleşmesi kanunda açıkça düzenlenmiştir. Dolayısı ile eşler bu sözleşmeye taraf ise gerekliliklerini de yerine getirmek durumundadırlar.
Kadın ve erkek evlenmeden önce bir araya gelerek evlilik içindeki mallarının, hak ve yükümlülüklerinin akıbetini belirleyebilirler. Ortak bir hayat sürülse de kişisel malvarlığının istenildiğinde güvence altına alınması için anlaşma imzalayabilirler. Mal rejimi sözleşmeleri kanunun emredici hükümlerine aykırı olamaz. Türk Medeni Kanunu’nun belirlediği sınırlar çerçevesinde değişiklik yapılabilir. Tarafların özgürlüğünü kısıtlayan ve insan onuruna yakışmayacak hiçbir sözleşme hükmü imza atılsa da geçerli değildir. Mal ortaklığı sözleşmesinde bile kişisel malvarlığını tehlikeye atacak, edinilmiş mallara katacak sözleşme hükümleri geçersiz sayılacaktır.
Son yıllarda evlenmeden önce yapılan evlilik sözleşmesi boşanma davalarından daha kısa sonuç alınmasını sağlar. Taraflar evlenmeden önce veya evlilik birliği içinde edindikleri malların akıbetini doğrudan belirler. Bu sayede boşanma esnasında mala dair uyuşmazlık yüzünden süreç uzamaz. Mal rejimi sözleşmesi de denilen bu sözleşmelere göre boşanma söz konusu olduğunda taraflar alacaklarını bunlara göre talep eder. Delil, ispat ve tanık gibi gereksiz detaylarda boğulmaya gerek olmaz. Üstelik mal kaçırma veya eşlerin birbirinden mal varlıklarını gizlemesi gerekmeyecektir.
Siz de avukatınızla evlilik sözleşmesi veya mal rejimi sözleşmesi hazırlayıp boşanma sonrası mal paylaşımı için dava açmaktan kurtulabilirsiniz. Türkiye’de boşanma davalarının uzun sürdüğü düşünüldüğünde kazanımlar, alacaklar ve haklar konusunda anlaşma yapabilirsiniz. Bu sayede boşanırken kusura göre katılma alacağından yoksun kalma riskini de ortadan kaldırabilirsiniz. Alacaklarınızı, mal varlıklarınızı ispat edip tazminat almak için çabalamaya çalışmazsınız. Video, ikrar ve diğer delillerle zaman kaybetmezsiniz. Boşanma sürecini sorunsuz geçirip yeni hayatınıza adım atmak için hayatınızı kolaylaştıran en iyi yollardan biri evlilik sözleşmesidir.
Evlilik sözleşmesi ile evlilik birliği içinde edindiğiniz her türlü malın boşanma sırasında akıbeti belirlenecektir. Avukat ile evlilik öncesi görüşerek yasal mal rejiminizi seçebilirsiniz. Türk Medeni Kanunu’nda yapılan değişiklikle mal rejimi hakkında 01.01.2002 tarihi milat kabul edilmiştir. Kural olarak 01.01.2002 yılından önce evlenen çiftlerde yasal mal rejimi mal ayrılığıdır. 01.01.2002 yılından sonra evlenen çiftlerin yasal mal rejimi, edinilmiş mallara katılma rejimi olarak kabul edilir. Kazanç şeklinize, edindiğiniz mal varlıklarına göre hangi mal rejiminin taraflar açısından avantajlı olduğunu öğrenmek için avukatınızla görüşebilirsiniz. Avukatınız boşanma esnasında mal kaçırma ve diğer sorunlara dair geniş çaplı bilgi sahibi olduğundan birçok hususu öngörür. Anlaşma metnini de bu doğrultuda hazırlar. İleriye dönük sözleşme olması ilerideki mal varlıklarınızı koruyacağı anlamına gelir. İleriye dönük yatırım yapmak ve başınızın ağrımaması için mutlaka aile avukatı ile görüşün. Yapmanız gerekenler ve seçimleriniz hakkında en iyi yönlendirmeyi yapacaklardır.
Evlilik sözleşmesi için kanuni şekil şartı vardır. Yapılacağı zamana göre iki farklı şekil şartına tabi tutulmuştur. Evlilik birliği içinde mal rejimi sözleşmesi noterde yapılabilir. Ancak evlilik başvurusu yaparken dilekçe ile de mal rejimi seçebilirsiniz. Eşlerin karşılıklı olarak iradelerini açıklayarak yapabilecekleri mal rejimi sözleşmeleri;
Edinilmiş mallara katılma rejimi; Türk Medeni Kanunu’nda kabul edilen yasal mal rejimidir. Bu mal rejiminde eşlerin edindiği malların kimin üzerinde olduğunun önemi yoktur. Malların hepsi eşlerin ortak malı olarak kabul edilir.
Mal ayrılığı rejimi; Eşlerden her biri kendi satın aldıkları ve edindikleri mal üzerinde tasarruf etme hakkına sahiplerdir. Malın ait olduğu eş boşanma esnasında da o malı alacaktır.
Paylaşmalı mal ayrılığı rejimi; Evlilik birliği içinde edindikleri mallardan boşandıktan sonra hak sahibi olurlar. Malı almada üstün yararı olduğunu ispat eden eş, diğerine payına karşılık gelecek miktarı ödeme gününde verir. Böylece diğer eşin maldaki payını satın alabilir.
Mal ortaklığı rejimi; Ortak mallar ve kişisel malların her iki eşe de eşit şekilde bölüştürüldüğü mal rejimidir. Eşler evlilik birliği içinde kazandıkları, miras kalan ve edinilen her mala ortak olurlar.
Medeni Kanunu’nda düzenlenen 4 farklı mal rejiminin avantajları ve dezavantajları vardır. O yüzden bunlar içinden seçim yapmak kolay değildir. Ancak evliliğe bakış açınız ve mal ortaklığı konusundaki düşüncelerinize göre size uygun olanı seçebilirsiniz. Evlilik sözleşmesi noterde yapılacaksa resmi şekle uyulması gerekir. Adi yazılı şekilde yapılması kabul edilmeyecektir. İki tarafı bağlayıcı sözleşme olduğundan tarafların özgür iradelerini kullanıp kullanmadığı konusu tereddütlüdür. O yüzden noterde resmi şekilde yapılması emredici hükümdür. Evlilik başvurusu sırasında da dilekçe ile mal rejimi talep edilebilir. Edinilmiş mallara katılma rejimi seçecekseniz dilekçe vermenize gerek yoktur. Evlilik sözleşmesi için dilekçe vermediğinizde yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi sizin için geçerlidir.
Evlilik sözleşmesi sonradan değiştirilebileceği gibi anlaşma içeriğinde de belirli sınırlar dahilinde düzenleme yapılabilir. Mal ortaklığında eşler birlikte karar vererek ortaklık mallarını artırabilir veya azaltabilir. Ancak kişisel mallarının aleyhine olacak şekilde edinilmiş mallarını çoğaltamazlar. Kısacası mal ortaklığında kanun eşleri kendilerinden bile korumaktadır. Duygusal davranmayı engelleyebilmek ve bir eşin diğerini kullanmasının önüne geçmek adına mal rejimine dair sınırlar belirlenmiştir. Medeni Kanuna bağlı kalındığında sizi kendinizden bile koruyacak haklarınız olacaktır.
Eşlerin dini nikahlı yaşaması kişisel mal varlığının gasp edilmesine neden olabilir. Resmi nikahlı olarak yaşamak ve evlilik sözleşmesi yapmak sizi kendinizden bile korur. Resmi nikah başvurusu yapmadan önce mal rejimi hakkında dilekçe ile karşılıklı irade beyanında bulunabilirsiniz.
Evlilik sözleşmesi içeriği ve yapılma şekline dair detaylı bilgiyi İstanbul Zeytinburnu’nda hizmet vermekte olan Gür Hukuk Bürosu’ndan alabilirsiniz. Mal paylaşımı ve evlilik öncesi önlemler hakkında hukuki destek isteyebilirsiniz. Önceden tedbir almak sonrasında istenilmeyen sonuçlar ortaya çıkmasını da engelleyecektir.
Mal Paylaşımı ve Evlilik Öncesi Önlemler
Mal paylaşımı ve evlilik öncesi önlemler boşanma aşamasında kurtarıcıdır. Eşlerin birbirlerine karşı korunması ve zarara uğramaması için bir dizi önlem içerir.
Evlilik öncesi tarafların mal rejimi seçmesi zorunlu değildir. Seçim yapılmadığında doğrudan edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli olacaktır. Eşlerin evlilik sözleşmesi yapabilmesi için süre sınırlaması bulunmamaktadır. Evlenmeden önce veya boşanma gerçekleşmeden herhangi bir zamanda yapılabilir. Sadece yapılmasına karar verdiğiniz zaman sözleşmenin şekil şartını yerine getirmeniz önemlidir. Aksi halde mal ayrılığı rejimi seçtiğinizi düşünüp ona göre mal edinirseniz boşanma aşamasında edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olduğunuzu öğrenebilirsiniz. Haklarınızı korumak adına şekil şartını yerine getirin.
Evlenme, boşanma, nafaka ve velayet gibi konular evlilik öncesi konuşulup karara bağlanmalıdır. Ancak hukuk sistemimiz boşanma gerçekleşmeden mal rejimi dışında diğer seçeneklerin sözleşme ile belirlenmesine izin vermez. Bir hak doğmadan ondan vazgeçmek veya feragat etmek mümkün değildir. O yüzden evlilik sözleşmesine nafaka hükmü konulamaz.
Evlenme ehliyeti olan ayırt etme gücüne sahip kişiler şarta bağlı olmayacak şekilde evlilik sözleşmesi yapabilecektir. Evlilik sözleşmeleri kanunda açıkça yer alır. Bu sözleşmelerin içeriğinin değiştirilmesi mümkün olsa da şarta bağlanamaz. Evlilik sözleşmesine şart konulması anlaşmanın ilgili maddesi hükümsüz kılar.
Taraflardan birinin ölümü halinde evlilik sözleşmesi geçerliliğini koruduğundan mal paylaşımı seçilen mal rejimine göre yapılacaktır. Taraflar daha önce seçtikleri mal rejimini süreç içerisinde değiştirebilirler. Yasal olarak belirlenen şekle uygun olarak yeni mal rejimi sözleşmesi yapılmalıdır. Böylece eski mal rejiminden çıkılarak yeni mal rejimine geçebilirsiniz.
Evlilik içinde farklı zamanlarda birden farklı mal rejimi seçilmiş olabilir. Buradaki en önemli sorun boşanmada hangi mal rejiminin geçerli olduğu konusudur. İlk mal rejimi olarak hangisi kabul edilmişse yeni mal rejimi seçilene kadar paylaşım ilk sözleşmeye göre yapılacaktır. Yeni mal rejimi seçildiğinde önceki sona erip yeni tarihli sözleşmeden itibaren paylaşım esasları göz önüne alınacaktır.
Kural olarak evlilik sözleşmesi karşılıklı olarak yapılır. Ancak eşlerden birinin mal rejimini değiştirmek için haklı sebebi varsa hakim kararı ile mümkündür.
Evlilik sözleşmesinde önemli olan diğer bir konu da evlenmenin yasal temsilcinin izni ile yapıldığı durumlardır. Evlenecek kişi küçük veya kısıtlı ise yasal temsilcinin izni veya imzasıyla mal rejimi sözleşmesi evlenme başvurusu sırasında yapılabilir. Yasal temsilci sözleşmenin tarafı olmayıp temsilcisi olduğu kişi yerine işlem yapmış kabul edilir. Dolayısıyla yasal temsilci lehine veya aleyhine borç ile hak doğmaz.
Boşanmada sıklıkla sorun çıkan ve davaların uzun sürmesine neden olan konuların başında mal paylaşımı gelir. Çoğu zaman velayet bile mal paylaşımı kadar uyuşmazlık konusu olmaz. Eşlerin ayrı gelirleri ve mal varlıkları varsa kendileri için en uygun yöntemi seçebilirler. Bu sayede boşanma aşamasında mala dayalı anlaşmazlıkların uzaması da önlenebilecektir.
Boşanmada bazı mal varlıklarının ispatı kolay değildir. Hakim resmi senet, video, somut delil, ikrar delillerine göre malın kimin olacağına karar verir. Bazen eşler arasındaki alacak ve verecek konularının açıklığa kavuşması ve ispatlanması oldukça zordur. Böyle durumlarla karşılaşmamak ve mal paylaşımına dayalı uyuşmazlığın uzamaması için zamanında önlem almak en iyisidir.
Evlilik Sözleşmesinin İptali
Ayırt etme gücü olmayan eş evlilik sözleşmesi imzalayamaz. İrade bu sözleşmenin kurucu unsurlarından biridir. Taraflar karşılıklı iradesini kullanarak mal rejimi sözleşmesini iptal edebilirler. Evliliğin iptali ile de mal rejimi sözleşmesi iptal edilebilecektir.
Haklı nedenlerin varlığı halinde evlilik sözleşmesinin iptali için aile mahkemesine başvuru yapılmalıdır. Evlilik sözleşmesinin iptali dava yolu ile gerçekleşir. Hakim haklı sebebin olup olmadığını başvuru dilekçesi ve delillerle birlikte değerlendirir. Duruma göre sözleşmenin iptaline karar verebileceği gibi talep red edilebilir.
Evlilik sözleşmesinin iptalinde görevli mahkeme aile mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise eşlerin son yerleşim yeri mahkemesi olarak belirlenmiştir. Evlilik sözleşmesini iptal ettirmek isteyen eş, dilekçe ile birlikte delilleri sunarak yetkili aile mahkemesine başvuru yapar.
Eşlerden Birinin Talebine Göre Mal Rejimi Değişikliği Yapılacak Durumlar;
Evlilik sözleşmesi yapılması için kural olarak eşlerin ortak iradesi gerekir. Ancak bazı özel durumlarda hakim kararı ile mal rejimi değişikliği yapılabilecektir. Mal rejimi değişikliği yapılacak durumlar diğer eşin çıkarlarını korumak içindir.
Talepte bulunan eşe, diğer eşin mal varlığı, gelirler ve borçlar konusunda bilgi vermemesi
Talepte bulunan eşin menfaatlerinin tehlikeye düşürülmesi
Diğer eşin sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksun kalması
Diğer eşin malvarlığının borca batık olması ya da ortak mallarındaki payının haczedilmesi
Diğer eşin malları üzerinde tasarruf edebilmesinin gerekçesiz şekilde engellenmesi