Devlet; düzen sağlamak, toplumsal yararı gerçekleştirmek ve cezalandırma işlevini yerine getirmek için ceza hukukundan yararlanır. Ceza Muhakemeleri Kanunu, Türk Ceza Kanunu ve diğer mevzuatlar hukuku gerçekleştirmeye hizmet eder.
Kamu düzeni sağlanırken kişiler sanık, mağdur, fail, tanık sıfatını alabilirler. Olayın neresinde olduğunuz sizin de zarar görmenizi doğrudan etkiler. Zarar görmenizi engellemek, süreci doğru yönetmek ve haklarınızı korumak adına hukuk bilgisi olan avukatlardan destek almalısınız. Avukatınız bulunduğunuz konuma göre size uygun savunma hazırlayıp şekillendirecektir. Soruşturma ve kovuşturma gibi aşamalarda kendinizi daha iyi ifade edebilmeniz için ellerinden geleni yapacaklardır.
İdari davalarda, ceza davalarında, hukuk davalarında, iş davaları, boşanma davalarında da avukat tutmak son derece önemlidir. İddialara karşı nasıl savunma yapılması gerektiği ve dava açılırken dikkat edilmesi gereken prosedürler vardır. Sanık, fail, mağdur ilişkisinde nerede olduğunuz fark etmez. Sanıkların dahi ceza yargılamasında sahip olduğu birçok hak vardır. Bu haklara ulaşabilmek ve hakkınızı alabilmek için bunların varlığına dair bilginiz olmalıdır. Ceza avukatı bu konuda son derece bilgili kimsedir. Sanık, mağdur, müşteki olmanız fark etmez. Hukuk çerçevesinde size verilen hakları alabilmek için ceza davalarında avukatla temsil edilmek önemlidir.
Kural olarak cezası 5 yıldan fazla suçlarda savunma hakkı kutsal sayıldığından sanığa mahkeme tarafından baro avukatı atanır. Baro avukatı duruşmada sizi temsil etse de ceza yargılamasına dair geniş çaplı bilgisi yoktur. Davanın başına ve sonuna dair bilgisi, deliller, dava süreci ve olay örgüsü hakkında fikri dahi bulunmaz. Ancak sizin tutacağınız ceza avukatı olayı detaylı ve her yönü ile ele alır. Ağır cezaya konu olacak suçlarda delil arama, ispat etme ve tanık bulma telaşına girer. Gerekirse kendisi olay yerindeki çevre kameraları tarayarak olaya dair bilgi, görgü ve tanık bulmaya çalışır. Sizin menfaatiniz ve çıkarlarınıza uyacak her türlü tedbiri alır. Size karşı işlenen suçlarda veya sizin işlediğinizin iddia edildiği suçlarda menfaatinizi korur. Avukat ve müvekkil arasındaki her konuşma gizli kalır. Avukatınız her sırrınızı bileceğinden duruşmalara girerken kendinizi rahatsız ve güvensiz hissetmezsiniz. Duruşma esnasında savunma veya iddiaları hakkıyla dile getirir.
Cinsel istismar, reşit olmayanla cinsel ilişki gibi suçlarda tanık bulmak, delil ve iz toplamak çok önemlidir. Çoğu zaman bu suçları işleyenlerin toplumda ceza almadığı görülür. Bunun sebebi detaylı ve nitelikli delil listesi oluşturulmamasıdır. Olayı açığa çıkaracak delillere, detaylara ulaşılmadığında çoğu zaman mağdurun beyanı esas alınmaz. Mahkemede suçun işlendiğine dair kanaat oluşturulmadığında suçlular serbest kalır.
Soruşturma Aşamasında Ve Delil Toplamada Avukat Tutmanın Önemi
Ceza hukukuna göre soruşturma aşamasında suç şüphesi altında olan kişiye şüpheli adı verilir. Şüphelinin suçu işlediğine dair soruşturmayı Cumhuriyet savcısı yürütür. Adli kolluk kuvvetleri ile birlikte soruşturmayı yürüten savcı, şüpheli hakkında delil toplar. Bu deliller daha çok aleyhe delillerdir. İddia makamı olan savcılık lehe delil toplamaz. Türk Ceza Hukukunda her ne kadar lehe ve aleyhe delilleri toplaması gerektiği ileri sürülse de savcılar iddia makamı olarak görev yapar. Lehe delilleri bulma ve bunu dosyaya ekletme yükümlülükleri tamamen avukat ve şüpheliye aittir. Şüpheli, suç ve cezaya dair bilgi sahibi olmadığından savunma, deliller, masumiyet gibi konularda da yetersizdir. Detaylı, masumiyeti ortaya çıkaracak savunma yapılmadığı takdirde şüphelinin sanık olarak ceza alması da olasıdır.
Gözaltında yakınlarınıza haber verilse de kimse ile görüşmenize izin yoktur. Ancak avukatınız ile irtibat kurabilir, isteklerinizi iletebilirsiniz. Vekaletname olmadan gözaltında şüpheli ile konuşabilen tek kişi avukattır. Avukatınızın yönlendirmesi ile süreç daha da uzamadan kısa sürede soruşturmanın sonuçlanması sağlanabilir. Cumhuriyet savcısı soruşturma aşamasında tüm delilleri toplayıp iddianame hazırlarsa masumiyetiniz kısa sürede ortaya çıkabilecektir.
Bazı suçlarda gözaltı kararı yeniden uzatılabilir. Ek gözaltı süresine itiraz edebilmeniz için dayanakları belirtip uzatmanın usulsüz olduğunu öne sürebilmeniz gerekir. Günlük konuşma dilinde, delilsiz ve dayanaksız hiçbir itirazınız mahkeme nezdinde kabul edilmeyecektir. Soruşturma aşamasında, gözaltı sırasında şüphelinin ifadesi alınır. Şüphelinin ifadesi alınırken avukatın orada bulunması çok önemlidir. Söz konusu suçlamaya dair mantıklı ve dayanağı olan savunma yapmak kovuşturma aşamasında beraat etmenizi sağlayacaktır. İddialara karşı serinkanlı olmak ve yanlış ifadeler kullanmamak için avukatınızla ifade vermelisiniz.
Mahkeme için savcılık ifadesi ve polis karakolunda verilen ifade çok önemlidir. Mahkeme öncelikli olarak kurgulanma ihtimali zayıf ilk ifadelere bakar. Sanığın yalan söyleme ihtimalinin zayıf olması nedeniyle de karar verirken bu ifadeleri göz önüne alır. Savunmalar ne kadar iyi ve doğru şekilde yapılırsa olayın aydınlanma ihtimali artar.
Soruşturma aşamasında tutuklu sanığın her istediğinde avukatına ulaşması mümkündür. Saat ve zaman sınırlaması olmadan cezaevinde müvekkilleri ile görüşebilirler. Bu kolaylık hem yargılamanın seyrini değiştirebilir hem de sanığın kendini daha iyi hissetmesini sağlar.
Adil yargılanma hakkı, savunmanın kutsallığı ve şüpheden sanık yararlanır ilkesi avukat desteği ile anlam ifade eder. Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemeleri Kanunu’na dair ayrıntıları bilen ve bu kanunların mahkemelerdeki karşılığını avukat bilir. Kanunları sistem içerisinde en iyi anlatacak, uygulatacak kişi yine avukatınız olacaktır.
Kovuşturma Aşamasında Avukat Tutmanın Rolü
İddianamenin mahkemece kabulü ile kovuşturma aşaması başlar. Kovuşturma aşaması dosyanın tam anlamı ile açıklığa kavuştuğu süreçtir. Bu aşamada mahkeme eksik delilleri toplayıp araştırılması gereken hususlar hakkında ilgili yerlere yazı yazar. Sanık, müdafi ve avukata delillerini sunması için süre verir.
Delillerin toplanması, dosyaya uygun kronoloji hazırlanması plan yapılmayı gerektirir. Sanığın masumiyetini kanıtlamak için hangi delillerin toplanması gerektiği, tanık dinletme ve diğer usul işlemleri hakkında bilginiz olmalıdır. Savcı, hakim ve mahkeme personelleri delilleri size verme hususunda isteksizdir. Siz zorlasanız da çoğu zaman dosyanın tam içeriğini size iletmezler. İddianame hazırlandıktan sonra inceleyip savunma yapmanızı isterler. Ancak ceza almanız ve özgürlüğünüzü kaybetmeniz söz konusu ise bir gün bile çok şey ifade eder.
Usule aykırı arama kararları kanuna aykırı delil elde edilmesine neden olur. Mahkeme her ne kadar bunun bilincinde olsa da ceza avukatı usule aykırı elde edilen delillerin mahkumiyete esas teşkil etmeyeceğini ileri sürmelidir. Önemsiz gibi görünen bu ayrıntı sanığın ceza almasının önüne geçer. Bu sayede mahkumiyet yerine beraat veya ceza verilmesine yer olmadığı kararı alınabilir.
Keşif Ve Yer Göstermede Avukat Tutmanın Önemi
Keşif olay mahallinin aydınlatılması ve maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasında çok önemlidir. Bazı dosyalarda keşif davanın temelini oluşturur. Doğru ve hakkını vererek keşif yapıldığında sanığın masumiyeti ispat edilebilir. Keşif mahallinde canlandırma yapılabileceği gibi suçu işlemeye elverişlilik durumu da değerlendirilir. Avukat doğru soruları sorarak keşif mahallinin aydınlatılmasını sağlar. Keşif esnasında elde edilen verileri duruşmada kullanarak müvekkilinin masumiyetini kanıtlar.
Yer gösterme ise bazı suçlarda ceza almamayı bile sağlayacaktır. Soruşturma veya kovuşturma aşamasında yapılan yer gösterme sayesinde müvekkil lehine delil toplanabilecektir. Etkin pişmanlıktan yararlanma ve diğer kurumların işletilmesi için ceza avukatı savunma yapacaktır.
Beden Muayenesi Ve Vücuttan Örnek Alınmasında Avukat Tutmanın Önemi
Beden muayenesinin şüpheli ve mağdur üzerinde yapılması farklı prosedürlere tabidir. Şüpheliye beden muayenesi yapılması ve vücuttan örnek alınması için hakim kararına gerek yoktur. Mağdurun rızası varsa hakim kararına ihtiyaç duyulmaz. Avukatınız beden muayenesinin ve vücuttan örnek alınmasının usulüne göre yapılıp yapılmadığı hakkında değerlendirmede bulunur. Duruma göre bunu mahkeme önünde ileri sürebilecektir.
Gözlem Altına Alma İşlemlerinde Avukatın Önemi
Akıl hastalığı ve akıl zayıflığı şüphesi olan kişilerin cezai ehliyeti sorgulanır. Bu kişiler hakkında ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilebilir. Kimi zaman da ceza miktarında ciddi oranda indirim yapılabilir. Avukat bunu fark ettiğinde sanığın gözlem altına alınması talebini mahkemeye delilleri ile birlikte iletir. Gözlem altına alma işlemleri için mutlaka deliller sunulmalıdır. Kararı aldırabilmek ise avukatın marifetidir.
Bağımlılıkları bulunan veya sinirsel hastalıkları olanların çevreye verdiği rahatsızlıkları engellemek için gözlem altına aldırılması gerekir. Bunu delilleri ile birlikte mahkemeden talep edip gözlem altına aldırma kararı alabilecek kişi de ancak müdafiidir. Çevreye zararı dokunan kişilerin toplumdan uzaklaştırılmasını sağlar.
Yakalama Ve Gözaltı İşlemlerinde Ceza Avukatının Önemi
Özgürlüğü bağlayıcı tedbirlerden biri yakalama ve gözaltı işlemleridir. Soruşturma aşamasında gözaltı ve yakalama tedbirlerine karar verilerek sanık hakkında delil toplanılması amaçlanır. Kimi zaman ifade alınması için sanık hakkında yakalama kararı verilir. Ancak kişi yakalama sonrası serbest bırakılacak ise bu kararın kaldırılması gerekir. Mevzuatı bilmeyen vatandaş yakalama sonrası kararın kaldırılması gerektiğini bilemez. Müdafii sayesinde karar kaldırılıp özgürlüğünüz kısıtlanmayacaktır.
Gözaltı işlemleri kolluk marifetiyle yapılır. Gözaltı kararı ve gözaltı süresinin uzatılması kararı itiraza tabidir. Bu kararlara karşı yapılacak itiraz kararın ortadan kaldırılıp özgürlüğünüzü kazanmanızı sağlar. Uygulamada yapılan yanlışlıklar nedensiz yakalama ve gözaltı kararlarının alınmasına neden olur. Bu kararlara itiraz edecek kişi de avukat olup özgürlüğünüzü kazanmanızı sağlayacaktır.
Arama Ve El Koyma İşlemlerinde Avukat Tutmanın Önemi
Somut delillere dayanan kuvvetli şüphenin varlığında kişilerin üstü, arabası, eşyası, iş yeri aranabilir. Hakim kararı ile verilen arama ve el koyma kararlarının gecikmesinde sakınca varsa Cumhuriyet savcısı bu kararı verir. Cumhuriyet savcısına da ulaşılmıyorsa kolluk amirinin yazılı emri ile kolluk görevlileri arama ve el koyma işlemleri yapabileceklerdir.
Uygulamada çoğu zaman arama ve el koyma kararlarının usulüne göre verilmediği görülür. Kararda gecikmesinde sakınca bulunan haller açıkça ifade edilmez. Yargıtay, arama ve el koyma kararlarında gecikmesinde sakınca bulunan hallerin sayılmasını ve açıkça belirtilmesini ister. Kararlar dayanaktan yoksunsa gecikmesinde sakınca olduğundan bahsedilir. Arama ve el koyma kararları usule uygun değilse sanığın ceza almasını sağlamaz. Usulsüz aramalarda elde edilen deliller mahkumiyete esas teşkil etmez. Elde edilen tüm usulsüz deliller, evraklar yasak delildir. Bunu öne sürebilecek kişi ise şüpheli veya sanığın avukatıdır. Sanık müdafii usulüne uygun olmayan aramanın ve el koymanın varlığını ispat ederek müvekkilini ceza almaktan kurtarabilecektir.
İletişimin Tespiti, Dinlenilmesi Ve Kayda Alınmasında Avukatın Önemi
İletişimin dinlenilmesi ve tespit edilmesi kararı mahkeme tarafından verilir. Bazı suçlarda kuvvetli şüphenin varlığını söz konusu ise iletişimin tespiti kararı aldırılır. İletişim tespiti kararında konuşmalar dinlenip kayda alınabilir. Sinyal bilgileri değerlendirilerek suç hakkında delil toplanır. HTS kayıtlarının istenilmesinden farklı bir tedbirdir.
Göçmen kaçakçılığı, kasten öldürme, cinsel istismar, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarında kuvvetli şüphe halinde telekomünikasyon yoluyla iletişim dinlenebilir. Süreli olarak aldırılan bu kararın süresi bitince elde edilen deliller hukuka aykırıdır. Farkına varılmadan süresi dolan dinlemeyi esas alınarak verilen karara avukatınız itiraz edebilecektir. Aksi halde kanun çerçevesinde haklarınız ihlal edilip hakkınızda mahkumiyet kararı kurulabilir.